تویوتا پریوس

مدلی از تویوتا پریوس که هم‌اکنون به ایران واردشده است، نسل چهارم این خودرو محسوب می‌شود که از سال ۲۰۱۵ معرفی‌شده و همچنان در سطح جهانی و خصوصاً در آمریکا پرفروش است. پریوس جدید با فروش سالیانهٔ ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار دستگاه در سال، فقط در ژاپن تولید می‌شود و نسبت به مدل‌های پیش از خود کاملاً در ظاهر و مسائل فنی ارتقاءیافته است.

چهره های متفاوت

نباید فراموش کنیم که تویوتا پریوس در سال‌های اخیر، صرفاً یک مدل خودرو نبود و امروزه با ۴ چهره و پیشرانهٔ متفاوت تولید می‌شود. سه مدل دیگر که هنوز به ایران وارد نشده‌اند، عبارت‌اند از پریوس C، پریوس V و پریوس پرایم. مدل C یک هاچ بک کوچک و جمع‌وجور در سایز تویوتا یاریس، مدل V یک ون کاربردی در سایز متوسط و مدل پرایم یک سدان در سایز کرولا با پیشرفته‌ترین فن‌آوری‌های تویوتا در خودروهای پلاگین هیبرید است.

هرچند مدل جدید تویوتا پریوس پرایم به‌تازگی عرضه‌شده و هنوز در همه جای دنیا قابل‌خرید نیست، از قابلیت‌های پیشرفته‌تری نسبت به مدل اصلی پریوس برخوردار است و با مصرف سوخت کمتر (حدود ۲ تا ۲.۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) و البته قیمت و امکانات بالاتر، نظر مثبت کارشناسان و علاقه‌مندان خودروهای سبز را جلب کرده است و ما امیدواریم شاهد ورود آن به کشور در آیندهٔ نزدیک باشیم.

پرفروش ترین خودروی جهان

فراموش نکنید تویوتا پریوس ، پرفروش‌ترین خودروی هیبریدی جهان و از پرفروش‌ترین برند خودرویی جهان است که سابقهٔ فروش بیش از ۳.۷ میلیون دستگاه از مدل‌های مختلف خود را در ۲۰ سال اخیر به همراه دارد. بدین ترتیب به‌هیچ‌وجه با خودرویی معمولی روبه‌رو نیستیم.

پریوس در یران

تویوتا پریوس واردشده به بازار ایران، مدل اصلی این خودروی هیبریدی است که از ترکیب قوای محرکهٔ پیشرانهٔ بنزینی و موتور الکتریکی در چرخ‌های جلو بهره می‌برد. مسلماً هماهنگی دو پیشرانه که اساساً در نوع سوخت مصرفی و تولید نیرو متفاوت هستند، فرآیند مهندسی پیچیده‌ای است و البته همه انتظار دارند نسل چهارم این خودرو نه‌تنها در بحث فنی بسیار خوب عمل کند بلکه بهتر از مدل‌های پیشین خود باشد.

موتور

تویوتا پریوس از سال ۲۰۱۶ در زیر کاپوت خود مجهز به پیشرانهٔ ۱.۸ لیتری بنزینی ۴ سیلندر، با چرخهٔ اتکینسون شده است که ۹۵ اسب بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. بیشترین قدرت در دور موتور ۵۲۰۰ و بیشترین گشتاور در دور موتور ۳۶۰۰ دور در دقیقه حاصل می‌شود. از سویی دیگر، در کنار همین پیشرانهٔ بنزینی، موتور الکتریکی پریوس وجود دارد که ۷۲ اسب بخار قدرت و ۱۶۳ نیوتن‌متر گشتاور به همراه دارد. مجموع توانی که از این پیشرانه‌ها به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود، حداکثر ۱۲۱ اسب بخار است که منجر به رسیدن خودرو به‌سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در مدت‌زمان ۱۰.۵ ثانیه و نهایت سرعت ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت می‌شود.

مصرف سوخت

شاید بپرسید چرا مجموع قدرت ۹۵ و ۷۲ اسب بخار درنهایت به عدد ۱۲۱ رسیده است؟ پاسخ در به‌هم‌پیوستگی سیستم تولید نیرو در پریوس است که مستقل و جدا از یکدیگر (روی محور جلو و عقب) عمل نمی‌کند. بدین ترتیب اتلاف انرژی کم می‌شود و مصرف سوخت به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد تا در هر ۱۰۰ کیلومتر بسته به نوع رانندگی در جاده یا شهر، تنها ۲.۹ تا ۴.۷ لیتر بنزین نیاز باشد.

فناوری اتکینسون

همان‌طور که در بالا اشاره شد، تویوتا پریوس از پیشرانه‌ای با چرخهٔ سوخت اتکینسون استفاده می‌کند که عملکرد سوپاپ‌های آن، متفاوت با پیشرانه‌های متداول چهارزمانه است. این فناوری که در سال ۱۸۸۲ توسط مبتکر انگلیسی، جیمز اتکینسون معرفی شد.

مانند پیشرانه‌های بنزینی در اکثر خودروهای امروزی دارای ۴ سیکل مکش، فشرده کردن سوخت و هوا، انجام احتراق و خارج کردن دود است؛ اما به هنگام فشردن مخلوط بنزین و هوا، سوپاپ ورودی مدتی بازمی‌ماند و مقدار کمی از این مخلوط از سیلندر خارج می‌شود و به منیفولد ورودی برمی‌گردد که درنتیجهٔ آن سوخت کمتری مصرف و حرارت کمتری ایجاد می‌شود که طبیعتاً قدرت خروجی پیشرانه هم کاهش خواهد یافت. در حال حاضر تقریباً تمام خودروهای هیبریدی دنیا و چند مدل بنزینی معمولی اعم از سری اسکای‌اکتیو مزدا از این فناوری استفاده می‌کنند؛ درحالی‌که پیش‌بینی می‌شود در آیندهٔ نزدیک پیشرانه‌های معمولی بنزینی هم در هنگام حرکت با سرعت ثابت که حداکثر قدرت موردنیاز نیست، با این سیستم کار کنند.

موتور الکتریکی

موتور الکتریکی تویوتا پریوس ، قطعهٔ مهمی در حل معمای مصرف سوخت این خودرو است. این موتور بی‌نیاز از شارژ با برق شهری است و انرژی موردنیاز باتری آن از طریق پیشرانه بنزنی تأمین و شارژ می‌شود. بخش موتور الکتریکی، باتری و متعلقات پریوس – که با دو نوع باتری ساخته می‌شود – نسبت به مدل‌های پیش از خود ۶ درصد سبک‌تر، ۱۲ درصد کوچک‌تر و ۲۰ درصد کم‌مصرف‌تر شده است.

نوع اول که به ایران واردشده از نوع نیکل متال و نوع دوم لیتیوم یون است. ازنظر نوع کارکرد این دو کاملاً یکسان هستند و با ولتاژهای  تقریباً یکسانی کار می‌کنند؛ بهای تمام‌شدهٔ آن‌ها هم برای تویوتا یکسان است، اما فناوری به‌کاررفته در لیتیوم یون، جدیدتر و درنتیجه ۱۶ کیلوگرم از معادل مجهز به باتری نیکل-متال خود، سبک‌تر است. به همین دلیل تویوتا تصمیم گرفته مدل مجهز به باتری‌های لیتیومی پریوس را با آپشن‌های بیشتری ارائه کند که ضمن جبران وزن ۱۶ کیلوگرمی، دقیقاً همان مصرف سوخت را برای تویوتا پریوس به ارمغان بیاورد.

استفاده از دو موتور

تویوتا پریوس به هنگام شروع حرکت، تا رسیدن به‌سرعت ۴۵ کیلومتر بر ساعت به موتور الکتریکی متکی است و تقریباً هیچ بنزینی مصرف نمی‌کند؛ در شتابگیری و سرعت‌های بالای ۴۵ کیلومتر بر ساعت، موتور بنزینی وارد عمل می‌شود و حتی در بعضی شرایط، باتری‌ها را شارژ می‌کند.

تویوتا پریوس دارای دو موتور الکتریکی به نام‌های MG1 و MG2 است که بسته به وضعیت (SOC (State of Charge، تولیدکنندهٔ نیروی محرکه یا ذخیره کنندهٔ انرژی (به‌صورت ژنراتور) برای باتری‌ها خواهند بود. ترمز گیری در پریوس علاوه بر لنت‌ها، از طریق درگیر کردن موتورهای برقی خودرو با چرخ‌ها نیز همراه است که درواقع موتور الکتریکی در این حالت در فاز ژنراتور قرار می‌گیرد و با دریافت انرژی جنشی خودرو (منجر به کاهش سرعت خودرو می‌شود) آن را به نیروی الکتریسیته تبدیل و در باتری خودرو ذخیره می‌کند.

چهارنوع رانندگی

چهار نوع حالت رانندگی در تویوتا پریوس وجود دارد که با جعبه‌دندهٔ CVT آن‌هماهنگ شده است. نوع اول حالت عادی (Normal Mode) نام دارد و حرکت نرم و کم‌صدای خودرو با شتاب و مصرف سوخت بهینه در پی دارد. نوع دوم حالت اکو (Eco Mode) که آرام و کم هیجان است و نوع سوم به نام قدرت (Power Mode) پرشتاب و البته تهاجمی‌تر از دیگر حالت‌ها خواهد بود. نکتهٔ جالب اینجا است که میزان کلی مصرف سوخت و شتاب خودرو در هر سه حالت برای پریوس تفاوتی ندارد و این حقیقت در آزمون‌های مختلف پریوس ثابت‌شده است؛ اما عملکرد پریوس به خواست راننده در این سه حالت تفاوت خواهد داشت.

پریوس در ترافیک

تویوتا پریوس پیشنهاد می‌کند که در ترافیک سنگین و ایست و حرکت‌های متوالی، حالت رانندگی روی اکو باشد تا تجربهٔ رانندگی نرم‌تری از پریوس به هنگام شروع حرکت شاهد باشیم. درحرکت با سرعت ثابت، مثل سفرهای خارج شهری بهتر است از حالت عادی یا نرمال استفاده شود تا باتری بهتر شارژ شود.

در هنگام نیاز به رانندگی پرشتاب، خصوصاً درشیب‌های متغیر مثل مسیرهای کوهستانی، رانندگی در حالت قدرت پیشنهاد می‌شود، چراکه پاسخ پدال گاز به‌فرمان راننده سریع‌تر خواهد بود و نیازی نیست برای رسیدن به حداکثر قدرت، پدال تا انتها فشار داده شود. نوع چهارم رانندگی با تویوتا پریوس نیز حالت EV نام دارد و در آن صرفاً از باتری‌ها و پیشرانهٔ برقی برای حرکت استفاده می‌شود که محدودیت سرعتی نزدیک به ۳۰ کیلومتر بر ساعت را به همراه دارد؛ اما در عوض خودرو بسیار کم‌صدا و آرام است.

هرینه پایین

مسلماً علاقهٔ مردم جهان به تویوتا پریوس ، صرفاً به دلیل عشق به طبیعت و کاهش آلودگی محیط‌زیست نیست و مخارج پایین مصرف سوخت آن، برگ برندهٔ تویوتا در بازار هیبریدی‌ها محسوب می‌شود. این خودرو با شارژ کامل باتری‌ها در شهر ۴.۳ لیتر و در سرعت ثابت اتوبان ۴.۷ لیتر بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف می‌کند.

تویوتا پریوس در سرعت‌های کمتر از ۴۵ کیلومتر مصرف بنزین ناچیزی خواهد داشت به همین دلیل در شهر نسبت به جاده، سوخت کمتری نیاز دارد. در شرایط خاص، مصرف سوخت نزدیک به ۳ لیتر در صد کیلومتر هم برای پریوس گزارش‌شده است. درواقع شروع ناگهانی حرکت یا شتابگیری در سرعت‌های پایین، فشاری بر پیشرانه بنزینی نمی‌آورد و مصرف انرژی باتری‌ها را بالا خواهد بود.

80 کیلومتر با باطری

برای ساده‌تر شدن موضوع مصرف سوخت در تویوتا پریوس برای شما مثالی می‌زنیم؛ چنانچه با این خودرو به سفر بروید و در یک جادهٔ استاندارد، بدون شیب‌های تند و با سرعت میانگین ۷۵ کیلومتر بر ساعت حرکت کنید، در صورت داشتن باک ۴۳ لیتری پر از بنزین و باتری‌های کاملاً شارژ شده، بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ کیلومتر مسافت طی خواهید کرد تا باک خودرو کاملاً خالی شود و نیازمند پمپ‌بنزین شوید.

فراموش نکنیم، تویوتا پریوس بدون باتری‌ها مثل یک خودروی معمولی به قدرت ۹۵ اسب بخار قابل‌استفاده است. اما بدون بنزین، اگر باتری‌ها کاملاً شارژ باشند؛ پریوس در حدود ۸۰ کیلومتر مسافت، آن‌هم با نهایت سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت حرکت خواهد داشت.

خودرویی با طراحی متفاوت

دربارهٔ ظاهر تویوتا پریوس نمی‌توان با قاطعیت از واژهٔ زیبا استفاده کرد، بهتر است بگوییم این خودرو عمداً خاص و متفاوت طراحی‌شده است تا جلب‌توجه کند. چراغ‌های جلو با زوایای بسیار تیز و برش‌های شدید، تا نزدیک ستون اول خودرو ادامه دارد. حالت تیز روی سپر در قسمت مجرای هوا، حالتی متقارن با چراغ‌ها دارد که با خطوط حجم دهنده همراه شده و می‌توان گفت کمبود جلوپنجرهٔ مستقل را جبران کرده است.

در نمای جانبی، کوچک بودن رینگ‌های آلومینیومی ۱۵ اینچ، اندکی توی ذوق می‌زند؛ اما خط زیبایی که از روی در عقب تا انتهای خودرو و محل زاویهٔ چراغ‌های عقب کشیده شده، زیبایی و حجم خاصی به پریوس داده است. با استفاده از رنگ مشکی روی ستون آخر، سقف پریوس که نسبت به مدل‌های قبل نزدیک به ۱۷ سانتیمتر ارتفاع بیشتر دارد، حالتی معلق و جذاب گرفته که در نوع خود جالب‌توجه است.

طراحی پشت

در بخش عقب با چراغ‌هایی روبرو هستیم که به‌جای حالت افقی (که در عموم خودروها وجود دارد)، به‌صورت عمودی طراحی‌شده است تا در این قسمت هم پریوس حالتی سه‌بعدی و فضایی داشته باشد. بخش زیادی از عقب تویوتا پریوس را قطعات پلاستیک سیاه‌رنگی تشکیل می‌دهند که روی درب صندوق و زیر سپر را فراگرفته‌اند و مسلماً در کاهش وزن و هزینه تولید این خودرو مؤثر هستند.

طراحی یوبوشین

طراح خلاق و نوآور تویوتا پریوس ، شونساکو کوداما (Shunsaku Kodama) با پیروی از سبک طراحی جدید تویوتا موسوم به یوبوشین (Yu-bu-shin) به معنی زیبایی هوشمندانه، این خودرو را طراحی کرده است. مدیران تویوتا معتقدند خودروهایی از این شرکت که در علم و فناوری پرچم‌دار این برند هستند، در آینده با فلسفهٔ طراحی یوبوشین عرضه خواهند شد که در عین زیبایی، منحصربه‌فرد، مدرن و حجیم به نظر خواهند رسید.

نتیجه عالی در آزمایش آئرودینامیک

طراحی تویوتا پریوس صرفاً در ظاهر، جذاب و جالب‌توجه نیست، این خودرو در تونل باد و آزمایش آئرودینامیک نیز فراتر از انتظار است. حالت چراغ‌ها، همراه با سپر جلو و فرم بدنه، به‌خوبی هوا را می‌شکافد و هدایت می‌کند. طراحی آینه‌بغل و حتی چراغ عقب، هماهنگ با محاسبات دقیق آئرودینامیک بوده است تا مقاومت پریوس در برابر هوا کم شود و مصرف سوخت آن، همراه با صدای احتمالی خودرو در سرعت‌های مختلف و در مواجه با تندبادها، کاهش یابد.

طراحی داخلی

در فضای داخلی تویوتا پریوس به‌محض ورود به اتاقک، قسمت خالی بالای فرمان و نبود نشان‌دهنده‌های دور موتور و سرعت، گیج‌کننده و کمی ناخوشایند است. به‌هرحال خودرویی با طراحی خاص و منحصربه‌فرد بدنه، باید در اتاقک هم انقلابی و مدرن رفتار کند.

جابجایی نشانگرهایِ وضعیت خودرو منجر به افزایش دید راننده به جاده شده است و البته همهٔ سرنشینان نیز به‌راحتی می‌توانند اطلاعات فنی پریوس را از نمایشگر باریک بالای داشبورد ببینند. از دیگر عجایب داخل پریوس، محل قرار گرفتن دسته‌دنده است که زیر نمایشگر و در وسط داشبورد جای گرفته و عملکرد آن‌هم مشابه دیگر خودروها نیست.

جادار تر و عریض تر

در مقایسه با مدل قبلی تویوتا پریوس ، این نسخه جادارتر و عریض‌تر است. ارتفاع سقف افزایش‌یافته و افراد قدبلند راحتی بیشتری در آن خواهند داشت. محل نشستن راننده نسبت به خودرویی مثل تویوتا کرولا، پایین‌تر است و این موضوع می‌تواند بر کیفیت رانندگی افراد تأثیر بگذارد. فراموش نکنیم، باتری‌ها زیر صندلی‌های عقب هستند؛ درحالی‌که باک سوخت و بخشی از شارژر الکتریکی هم زیر همین صندلی‌ها قرارگرفته، اما فضای نسبتاً خوب و راحتی برای سرنشینان این قسمت فراهم‌شده است.

داشبورد

داشبورد تویوتا پریوس ، کاملاً متقارن است و نمایشگرهای متعددی روی آن وجود دارد. رنگ استاندارد، خاکستری روشن است و مقداری مواد پلاستیکی به رنگ سیاه پیانویی، در مرکز و خصوصاً پیرامون نمایشگر سرگرمی، دیده می‌شود. علاوه بر خاکستری، رنگ‌های قهوه‌ای روشن و مشکی برای داشبورد و تودوزی قابل سفارش است و حتی رنگ نخ دوخت صندلی‌ها می‌تواند ۴ رنگ متفاوت داشته باشد.

یا عاشقش می شوی یا متنفر

طراحی بدنه و اتاقک تویوتا تویوتا پریوس همانند قوای محرکهٔ آن، خاص و منحصربه‌فرد است. این موضوع باعث شده است بینندگان در برابر آن دو رفتار متفاوت داشته باشند. یا عاشق طراحی پریوس می‌شوند یا از آن متنفر هستند.

نمایشگر

نمایشگر بالای داشبورد، ۴.۲ اینچ و نمایشگر میانی در دو نوع ۶.۱ اینچ استاندارد و ۷ اینچ سفارشی طراحی‌شده است که مدل واردشده به کشورمان دارای نمونهٔ بزرگ‌تر است. ۶ کلید اصلی کنترل این نمایشگر هم غیر فیزیکی و لمسی هستند که با روشن شدن خودرو به رنگ آبی می‌درخشند.

تویوتا پریوس دارای فناوری نمایش اطلاعات روی شیشهٔ جلو (Head-Up Display) است که معمولاً در خودروهای گران‌قیمت آلمانی دیده‌ایم. فرمان و صندلی‌ها چرم هستند که می‌توانند با گرم‌کن سفارش داده شوند. صندلی‌های جلوی این خودرو نیز برقی هستند و گودی کمر آن‌ها قابل تنظیم است. رینگ‌اسپرت ۱۷ اینچی هم علاوه بر سایز استاندارد ۱۵ اینچ، قابل سفارش است که در مدل واردشده به ایران وجود دارد.

آپشن ها

روشن و خاموش شدن تویوتا پریوس ، بی‌نیاز از کلید (Keyless) و این خودرو با آینه‌های جمع‍شوندهٔ خودکار همراه است. از دیگر آپشن‌های مهم پریوس می‌توان به سیستم صوتی پرقدرت ۴۳۲ وات ساخت JBL آمریکا اشاره کرد که با مانیتور ۷ اینچ، ۶ اسپیکر، ساب ووفر و سیستم ناوبری ماهواره‌ای، امکانات داخل خودرو را تکمیل می‌کند.

تشخیص فرمان صوتی

تمامی مدل‌های تویوتا پریوس دارای سیستم تشخیص فرمان‌های صوتی، بلوتوث و USB2 برای ارتباط با گوشی‌های اندروید و iOS هستند که در مدل‌های فول آپشن با نمایشگر HD و ناوبری پیشرفته‌تری که وضع هوا، ترافیک و مقاصد خاص مثل رستوران‌ها و هتل‌ها را پشتیبانی می‌کند، همراه است. در پریوس محلی برای شارژ وایرلس گوشی‌های هوشمند جدید وجود دارد که از طریق فناوری Qi کار می‌کند.

تویوتا پریوس می‌تواند حضور سرنشین کنار راننده را درک کند و در صورت خروج یا عدم حضور او، تهویه مطبوع آن سمت از فضای داخلی را خاموش یا به سمت راننده هدایت کند که البته امکان غیرفعال کردن و تنظیم دستی نیز در دسترس است.

کروز کنترل هوشمند

تویوتا پریوس با کروز کنترل هوشمند ارائه می‌شود که امکان ترمز گیری در هنگام نزدیک شدن بیش‌ازحد به خودروی مقابل را هم تأمین خواهد کرد. دوربین دید عقب و رادار این خودرو در جلوگیری از برخوردهای ناخواسته بسیار مفیدند. شیشه‌های پریوس از نوع UV و در جلو با حس‌گر تشخیص باران و فرماندهی به برف‌پاک‌کن‌ها مجهز هستند. سیستم روشنایی روز از دیگر آپشن‌های استاندارد این خودرو است که با چراغ‌های پرقدرت زنون همراه شده است.

تجهیزات فوق العاده

در کنار استفاده از ترمزهای ABS و سامانه‌های کنترل لغزش ESP و توزیع‌کننده نیروی ترمز الکترونیکی (EBD)، پریوس دارای کیسه‌های هوای نه‌گانه برای سرنشینان جلو، عقب و فضای جانبی است. این خودرو برای سرنشینان جلو دارای ایربگ زانو نیز هست که حتی در خودروها امروزی به‌ندرت دیده می‌شود.

شتاب

مسلماً تویوتا پریوس با شتاب صفرتا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بیش از ۱۰ ثانیه، چندان اسپرت و سریع نیست و بیشتر برای حرکت نرم و موقر ساخته‌شده است؛ هرچند به‌اندازه کرولا و کمری در دست‌اندازها آرام و روان نیست. سکوتی که سرنشینان پریوس به هنگام استفادهٔ روزانه در سرعت‌های زیر ۹۰ کیلومتر بر ساعت تجربه می‌کنند، حقیقتی کم‌نظیر است که با ایمنی فوق‌العادهٔ آن، حداکثر آرامش را به ارمغان می‌آورد. هرچند این خودرو صندلی‌های مناسب ۵ سرنشین را به همراه دارد، به‌اندازه خودروهای هم قیمت جادار نیست؛ اما در عوض فضای صندوق‌عقب ۵۰۲ لیتری آن، فراتر از انتظار است.

طراحی خاص دیر هضم

اگر علاقه‌مند جلب‌توجه عابران در خیابان نیستید، تویوتا پریوس مناسب شما نخواهد بود. طراحی عجیب این خودرو، حداقل تا یک سال دیگر برای مردم عادی نخواهد شد و احتمالاً هرروز به هنگام رانندگی با آن مورد پرسش دیگران قرار خواهید گرفت. البته فراموش نکنیم، با داشتن پریوس و مصرف سوخت کم آن، شما به‌ندرت در پمپ‌بنزین دیده خواهید شد.